鄂尔多斯蒙古语

维基百科,自由的百科全书
鄂尔多斯蒙古语
母语国家和地区中国
区域内蒙古鄂尔多斯市
母语使用人数
12.3万(1982年人口普查)[1]
語系
蒙古语族
  • 东蒙古语支
    • 鄂尔多斯蒙古语
語言代碼
ISO 639-3
Glottologordo1245[2]
ELPOrdos

鄂尔多斯蒙古语 (蒙古文ᠣᠷᠳᠣᠰ)是中蒙古语族一种变体,分布在内蒙古鄂尔多斯市地区,历史上由鄂尔多斯部使用。它被分类为蒙古语族下的语言或蒙古语方言。[3]:167-168田清波的研究,[4]:1937,1941-1944这种方言的分化可追溯至清末。

鄂尔多斯蒙古语词首音节元音-音位系统与察哈尔蒙古语相似,最显著的差别是鄂尔多斯蒙古语有[e]和[e:]而不是[ə]和[ə:]。[5]:5在南部变体中/ʊ/合流:伊金霍洛旗ɔrtɔs乌审旗鄂托克前旗就是ʊrtʊs(“鄂尔多斯”)。[來源請求]与其他蒙古语方言不同,这一对立保持在词末开音节在内的所有音节,因而中古蒙古语音节和音位结构保留得最为完好。比如/ɑmɑ/ 鄂尔多斯/ɑmɑ/ 喀尔喀/ɑm/“嘴”,鄂尔多斯/ɑxʊr/ 喀尔喀/ɑxr/ ([ɑxɑ̯r])“短;矮”。[6]:19,38相应地,没有颚化辅音。因为它们作为非词首短音素的长期存在,/u//ʊ/语音同化了*ø和*o,如*otu>/ʊtʊ/“星”、*ɡomutal>/ɡʊmʊdal/“犯罪”、*tʰøry>/tʰuru/“权力”。一个可比拟的变化发生在部分*a和*u上,如*arasu>/arʊsʊ/[7]

鄂尔多斯蒙古语仍有古共格残留并有向格的创新。[6]:122动词系统的研究不甚充分,但已知一个值得注意的后缀创新:guːn,它看上去不能放进蒙古语族动词后缀传统3类的任何一类。[8]

鄂尔多斯蒙古语词汇有一些古典藏语和汉语借词。[9]:21-26

参考

  1. ^ Peripheral Mongolian于《民族语》的链接(第15版,2005年)
  2. ^ Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin; Bank, Sebastian (编). Ordos. Glottolog 2.7. Jena: Max Planck Institute for the Science of Human History. 2016. 
  3. ^ Georg 2003: 193, Sečenbaγatur et al. 2005
  4. ^ e.g. Mostaert
  5. ^ Sečen et al. 2002
  6. ^ 6.0 6.1 见Sečen et al. 2002
  7. ^ Sečen 2003: 35-36
  8. ^ Soyultu 1982
  9. ^ Georg 2003: 193-194(含蓄地)基于Mostaert 1941-1944, Sonum 2008(together with C. Norǰin)

书目

  • 田清波 (1937): Textes oraux ordos. Peiping: 辅仁大学.
  • Mostaert, Antoine (1941–1944): Dictionnaire ordos, vols. 1-3. Peiping: 辅仁大学.
  • Sečen, Č. (2003): Ordus aman ayalɣun-daki öbürmiče uruɣul-un ǰokičal buyu iǰilsil [ʊ] + [ʊ], [ʉ] + [ʉ]-yin tuqai. In: Mongγul kele udq-a ǰokiyal 2003/5: 33–36.
  • Sečen, Č., M. Baγatur, Sengge (2002): Ordus aman ayalγun-u sudulul. Kökeqota: Öbür mongγul-un arad-un keblel-ün qoriy-a.
  • Sečenbaγatur, Qasgerel, Tuyaγ-a, B. ǰirannige, U Ying ǰe (2005): Mongγul kelen-ü nutuγ-un ayalγun-u sinǰilel-ün uduridqal. Kökeqota: Öbür mongγul-un arad-un keblel-ün qoriy-a. ISBN 7-204-07621-4.
  • Sonum (2008): Ordus aman ayalγun-u üges-ün quriyangγui. Nemen ǰasaγsan debter. Beijing: Ündüsüten-ü keblel-ün qoriy-a.
  • Soyultu, I. (1982):Ordus-un aman ayalγun-u ɢɷːn ɡuːn-u daγaburi. Öbür mongγul-un yeke surγaγuli 1982/2: 29–43.
  • Georg, Stefan: Ordos. In: J. Janhunen (ed.): The Mongolic Languages. London: Routledge. ISBN 0-7007-1133-3, pp. 193-209.