馬來西亞副最高元首

維基百科,自由的百科全書
馬來西亞副最高元首
Timbalan Yang di-Pertuan Agong Malaysia
Deputy Supreme Head of Malaysia
聯邦君主
現任
蘇丹納茲林沙
2016年12月13日 (2016-12-13)就任
霹靂州蘇丹暨統治者
詳情
尊稱殿下
開國君主蘇丹希沙慕丁沙
建立1957年8月31日 (1957-08-31)馬來亞
1963年9月16日 (1963-09-16)馬來西亞
產生方式選舉君主制
(通過統治者會議選舉產生)
網站majlisraja-raja.gov.my

馬來西亞副最高元首馬來語Timbalan Yang di-Pertuan Agong Malaysia;英語:Deputy Supreme Head of Malaysia),1957年馬來亞獨立至1963年馬來西亞聯邦成立期間稱為馬來亞副最高元首,1963年起改為現稱。既是馬來西亞選舉君主立憲制副國家元首,也是最高元首的副手,[1]尊稱為「殿下」。不同於最高元首,副最高元首任期5年,能多次擔任和連任。[2]現任副最高元首為霹靂州蘇丹暨統治者蘇丹納茲林沙,於2016年12月13日就任。[3][4]

不同於世襲君主制,馬來西亞以選舉君主制方式產生出副最高元首。副最高元首是由統治者會議在9位來自不同州屬(馬來西亞13個州屬中9個擁有君主的州屬[註 1])的世襲統治者中,通過副最高元首選舉選出一位得票最高的統治者擔任副最高元首。[5]不同於最高元首,副最高元首在擔任副最高元首期間,依然可以繼續行使原州屬的統治者職權和職務。[6]

副最高元首的主要職責是在最高元首出國、患病或其他原因而無法視事期間接替最高元首的工作。[7]假如最高元首在任期內逝世或提前退位的話,副最高元首並不能夠直接成為最高元首的繼任者,他必須代理最高元首的工作直到新任最高元首和副最高元首繼任為止。[8][9]

稱謂

在馬來語中,Yang di-Pertuan Agong的涵義被解釋為「被推舉為君主的人物」,[10]中文規範譯名為「最高元首」或「國家元首」。在中文裡面,「元首」原本就有「最高」、「國家元首」之意,所以這裡可以將「最高元首」解釋為「元首的元首」,而「元首」則是馬來西亞個別州屬的統治者。馬來語中的Timbalan則有「副」和「副手」等之意。[11]

中文 馬來文 英文
最高元首陛下 Kebawah Duli Yang Maha Mulia (KDYMM) Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong His Majesty (HM) Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong
最高元首後陛下 Kebawah Duli Yang Maha Mulia (KDYMM) Seri Paduka Baginda Raja Permaisuri Agong Her Majesty (HM) Seri Paduka Baginda Raja Permaisuri Agong
副最高元首殿下 Duli Yang Maha Mulia (DYMM) Timbalan Yang di-Pertuan Agong His Royal Highness (HRH) Deputy Yang di-Pertuan Agong[12]

副最高元首選舉

副最高元首的遴選制度基本上與最高元首相同,採用選舉君主制[13]是當今主權國家君主制國家中較少見的一種制度。[14]副最高元首必須是由統治者議會在9個州屬的世襲統治者中遴選產生,會議在參考各統治者的年齡和資歷後,通過選舉選出一位統治者擔任副最高元首。[15]

如果副最高元首在任期內逝世或任期屆滿的話,同樣的遴選會議將會再次舉行以選出另一位繼任者。

在遴選過程中,遴舉者和被遴舉者需要符合幾項條件,包括:[16]

  • 只有世襲統治者能夠被推舉
  • 只有世襲統治者擁有表決權

同時,當統治者符合以下的條件的話,將會被剔除在候選者名單外:[16]

  • 世襲統治者未成年
  • 世襲統治者事先已知會掌璽大臣,不想被推舉成為副最高元首
  • 世襲統治者的身心健康或其他理由讓他不適合擔任此職務(此決議需獲得至少5位統治者通過方能成立)

遴選過程

投票採取不記名的方式進行,選票上不記錄編號,使用相同的筆和墨水做標籤後,投入投票箱內。只有世襲統治者掌璽大臣和會議秘書長參與選舉過程。當一位統治者無法出席會議的時候,他被允許委託一位代表代為出席會議。[17]

在遴選過程中,掌璽大臣先將密封的選票發給統治者,被推舉者必須至少獲得5票的多數票數方能當選。當選舉結束後,會議將會宣布副最高元首的人選,同時將選票銷毀。[17]

歷任副最高元首

順序 肖像 姓名[18] 在位日期 原州屬 最高元首

馬來亞副最高元首(1957-1963)

1 蘇丹希沙慕丁沙
Almarhum Tuanku Hisamuddin Alam Shah Alhaj ibni Almarhum Sultan Alaiddin Sulaiman Shah
1957年8月31日—
1960年4月1日
 雪蘭莪 端姑阿都拉曼
(因最高元首端姑阿都拉曼在任內駕崩,副最高元首暫代最高元首職務)[19]
1960年4月2日—
1960年4月13日
2 端姑賽布特拉
Almarhum Tuanku Syed Putra ibni Almarhum Syed Hassan Jamalullail
1960年4月14日—
1960年9月1日
 玻璃市 蘇丹希沙慕丁沙
(因最高元首蘇丹希沙慕丁沙在任內駕崩,副最高元首暫代最高元首職務)[19]
1960年9月2日—
1960年9月20日
3 端姑依斯邁·納西魯丁沙
Almarhum Tuanku Al Sultan Ismail Nasiruddin Shah Ibni Almarhum Sultan Zainal Abidin
1960年9月21日—
1965年9月20日
 登嘉樓 端姑賽布特拉

馬來西亞副最高元首(1963-)

3 端姑依斯邁·納西魯丁沙
Almarhum Tuanku Al Sultan Ismail Nasiruddin Shah Ibni Almarhum Sultan Zainal Abidin
1960年9月21日—
1965年9月20日
 登嘉樓 端姑賽布特拉
4 蘇丹端姑阿都哈林
Almarhum Al-Sultan Almu'tasimu Billahi Muhibbudin Tuanku Alhaj Abdul Halim Mu'adzam Shah ibni Almarhum Sultan Badlishah
1965年9月21日—
1970年9月20日
 吉打 端姑依斯邁·納西魯丁沙
5 端姑雅亞·柏特拉
Almarhum Al-Sultan Tuanku Yahya Petra ibni Almarhum Sultan Ibrahim
1970年9月21日—
1975年9月20日
 吉蘭丹 蘇丹端姑阿都哈林
6 蘇丹阿末沙
​Almarhum Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta'in Billah ibni Almarhum Sultan Abu Bakar Ri'Ayatuddin Al-Mu'Adzam Shah
1975年9月21日—
1979年3月29日
 彭亨 端姑雅亞·柏特拉
(因最高元首端姑雅亞·柏特拉在任內駕崩,副最高元首暫代最高元首職務)[19]
1979年3月30日—
1979年4月25日
7 端姑查化
​Almarhum Tuanku Ja'afar ibni Almarhum Tuanku Abdul Rahman
1979年4月26日—
1984年4月25日
 森美蘭 蘇丹阿末沙
8 蘇丹阿茲蘭沙
Almarhum Sultan Azlan Muhibbuddin Shah ibni Almarhum Sultan Yussuf Izzuddin Shah Ghafarullahu-lah
1984年4月26日—
1989年4月25日
 霹靂 蘇丹馬末·依斯干達
9 端姑查化
Almarhum Tuanku Ja'afar ibni Almarhum Tuanku Abdul Rahman
1989年4月26日—
1994年4月25日
 森美蘭 蘇丹阿茲蘭沙
10 蘇丹沙拉胡汀·阿都阿茲沙
Almarhum Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah Alhaj Ibni Almarhum Sultan Hisamuddin Alam Shah Alhaj
1994年4月26日—
1999年4月25日
 雪蘭莪 端姑查化
11 端姑米占再納阿比丁
Sultan Mizan Zainal Abidin ibni Al-Marhum Sultan Mahmud Al-Muktafi Billah Shah
1999年4月26日—
2001年11月21日
 登嘉樓 蘇丹沙拉胡汀·阿都阿茲沙
(因最高元首蘇丹沙拉胡汀·阿都阿茲沙在任內駕崩,副最高元首暫代最高元首職務)[19]
2001年11月22日—
2001年12月12日
12 端姑米占再納阿比丁
Sultan Mizan Zainal Abidin ibni Al-Marhum Sultan Mahmud Al-Muktafi Billah Shah
2001年12月13日—
2006年12月12日
 登嘉樓 端姑賽西拉祖丁
13 蘇丹端姑阿都哈林
Almarhum Al-Sultan Almu'tasimu Billahi Muhibbudin Tuanku Alhaj Abdul Halim Mu'adzam Shah ibni Almarhum Sultan Badlishah
2006年12月13日—
2011年12月12日
 吉打 端姑米占再納阿比丁
14 蘇丹莫哈末五世
Sultan Muhammad V
2011年12月13日—
2016年12月12日
 吉蘭丹 蘇丹端姑阿都哈林
15 蘇丹納茲林沙
Paduka Seri Sultan Nazrin Muizzuddin Shah Ibni Almarhum Sultan Azlan Muhibbuddin Shah Al-Maghfur-lah
2016年12月13日—
2019年1月6日
 霹靂 蘇丹莫哈末五世
(因最高元首蘇丹莫哈末五世提前退位,副最高元首暫代最高元首職務)[20][21]
2019年1月7日—
2019年1月30日
16 蘇丹納茲林沙
Paduka Seri Sultan Nazrin Muizzuddin Shah Ibni Almarhum Sultan Azlan Muhibbuddin Shah Al-Maghfur-lah
2019年1月31日—
2024年1月30日
 霹靂 蘇丹阿都拉
17 蘇丹納茲林沙
Paduka Seri Sultan Nazrin Muizzuddin Shah Ibni Almarhum Sultan Azlan Muhibbuddin Shah Al-Maghfur-lah
2024年1月31日—
至今
 霹靂 蘇丹依布拉欣·依斯邁

注釋

  1. ^ 分別是:柔佛州森美蘭州雪蘭莪州彭亨州霹靂州吉蘭丹州吉打州玻璃市州登嘉樓州

參考資料

  1. ^ 【元首登基日】 关于国家元首你必须知道的事. 星洲日報. 2019-07-30 [2020-06-19]. (原始內容存檔於2020-09-19). 
  2. ^ JS Lim. Wait what, Malaysia has a Deputy Yang di-Pertuan Agong?. AskLegal Malaysia. 2018-11-05 [2020-06-19]. (原始內容存檔於2021-01-25). 
  3. ^ Ahmad Fairuz Othman. Sultan of Pahang is 16th King, Sultan of Perak Deputy King. New Straits Times Malaysia. 2019-01-24 [2020-06-19]. (原始內容存檔於2019-05-14). 
  4. ^ 马来西亚选出新一任国家最高元首. 央視網新聞. 2019-01-24. 
  5. ^ How is Malaysia's Agong, deputy Agong elected?. Malay Mail Malaysia. 2019-01-07 [2020-06-19]. (原始內容存檔於2019-02-03). 
  6. ^ Article 33 (1) of the Federal Constitution of Malaysia頁面存檔備份,存於網際網路檔案館), Attorney General's Chamber (AGC) Malaysia, www.agc.gov.my (英文)
  7. ^ Pemilihan Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong. Pejabat Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja. [2022-10-26]. (原始內容存檔於2020-01-30). 
  8. ^ Pemilihan Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong. Pejabat Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja. [2022-10-26]. (原始內容存檔於2020-01-30). 
  9. ^ 李家祿; 嚴琪玉. 马来西亚:世界列国国情习俗丛书. Beijing Book Co. Inc. 2004-01-01: 40 [2020-06-19]. ISBN 978-7-5366-6634-4. (原始內容存檔於2022-10-26) (中文). 
  10. ^ Definisi Yang di-Pertuan Agong, Kamus Pelajar Edisi Kedua, Dewan Bahasa dan Pustaka. (馬來文)
  11. ^ Carian Umum. Pusat Rujukan Persuratan Melayu @PRPM. [2022-10-26]. (原始內容存檔於2022-10-26). 
  12. ^ Nama, Gelaran dan Gambar Rasmi Timbalan Yang di-Pertuan Agong, 國家皇宮, [2021-07-31], (原始內容存檔於2022-03-02) 
  13. ^ Rahimy Rahim. True practice of elective monarchy. The Star Malaysia. 2016-12-13 [2020-06-19]. (原始內容存檔於2020-11-07). 
  14. ^ Why is Malaysia's monarchy so unique compared to other kingdoms?. TRT World. 2019-01-31 [2020-06-19]. (原始內容存檔於2021-02-02). 
  15. ^ Third Schedule of the Federal Constitution of Malaysia頁面存檔備份,存於網際網路檔案館), Attorney General's Chamber (AGC) Malaysia, www.agc.gov.my (英文)
  16. ^ 16.0 16.1 Malaysian Monarchy System - Fortune.My. [2022-10-26]. (原始內容存檔於2022-05-14) (美國英語). 
  17. ^ 17.0 17.1 Pemilihan Seri Paduka Baginda Yang di-Pertuan Agong. Pejabat Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja, Majlis Raja-Raja Melayu. [2022-10-26]. (原始內容存檔於2020-01-30). 
  18. ^ Senarai Timbalan Yang di-Pertuan Agong. Pejabat Penyimpan Mohor Besar Raja-Raja. [2022-10-26]. (原始內容存檔於2021-01-25). 
  19. ^ 19.0 19.1 19.2 19.3 历届15任国家元首 5人没任满5年. 詩華日報. 2019-01-06 [2020-06-19]. (原始內容存檔於2020-04-14). 
  20. ^ 5元首没任满5年 首次出现退位. 東方日報. 2019-01-06. 
  21. ^ 苏丹纳兹林沙续任代国家元首. 東方日報. 2019-01-07. 

參見